ROZMNAŻANIE RYB ( propagation of fish )
► Chęć poznania zdumiewającego świata ryb, tajemnice życia i zadziwiające obyczaje skłoniły mnie do poznania fascynujących sposobów rozmnażania ryb. Ryby to jedne z najciekawszych istot naszej planety choćby ze względu na sposoby rozmnażania. Całe życie ryb i również rozmnażanie odbywa się w środowisku wodnym, które jest piękne, niesamowite i wciąż jeszcze tajemnicze.
► Czynności życiowe ryb uległy odpowiednim przystosowaniom. W zasadzie ryby są rozdzielnopłciowe, a więc poszczególne osobniki mają jądra albo jajniki. Spotykane są też gatunki obojnacze, do których należą niektóre gatunki strzępielowatych i piżmowatych. Gruczoły płciowe tych ryb w młodym wieku są w stadium z jednoczesną obecnością elementów męskich i żeńskich, dopiero w miarę dojrzewania zaczynają przeważać elementy jednej płci.
► Czasem dochodzi do samorzutnego przejścia jednej płci w drugą już u okazów dorosłych. Można to zaobserwować wśród hodowanych rybek akwariowych głównie u mieczyków i platek. Związane to jest z wyrównaniem równowagi w środowisku, w którym żyją. Gdy pozostaną same dorosłe samice to możliwe jest, że u jednej z nich narządy płciowe przekształcą się w narządy kopulacyjne i ryba gotowa jest do przedłużenia gatunku. Lecz w większości przypadkach zaobserwowano bezpłodność u takich samic.
► Wracając do rozmnażania się ryb to również znane jest zjawisko dzieworodności u nielicznych gatunków np. molinezji i karasia srebrzystego. Polega to na tym że do zapoczątkowania rozwoju jaj potrzebny jest udział samca ale nie koniecznie tego samego gatunku jak u innych ryb. Mleczko nie zapładnia jaj, lecz tylko pobudza je do rozwoju. A wylęgające się młode z takich jaj są zawsze samicami.
► Wśród ryb wyróżnia się gatunki jajorodne, jajożyworodne i żyworodne. Większość ryb należy do jajorodnych, u których zapłodnienie odbywa się poza ich ciałem. Samice składają w wodzie jaja – ikrę, która jest tam polewana mleczkiem samca. Ilość składanej ikry zależy od gatunku ryby. Ryby słodkowodne składają mniejsze ilości ikry od ryb morskich. Największe ilości produkują ryby składające ikrę w toni wodnej, składają miliony jaj i zostawiają je na pastwę losu, są to przeważnie gatunki żyjące w wodach zimnych. Mniejsze ilości produkują ryby składające ikrę na dnie zbiornika i na roślinności podwodnej.
► Aby stworzyć większą szansę przeżycia dla jaj i narybku niektóre gatunki budują gniazdo. Na dnie zbiornika piękne gniazdo buduje ciernik, który zaprasza tam samiczkę by złożyła jaja i pilnie strzeże jaj aż do wylęgu oraz przez pewien czas pilnuje wyklutego narybku.
► Inne gatunki jak prętniki karłowate i wielkopłetwy budują gniazdo z pęcherzyków powietrza wśród pływających roślin bezpośrednio pod lustrem wody. Następnie w godowym uścisku uwalniane są jajeczka i zapładniane, samiec bierze je do pyszczka i wypluwa do zbudowanego gniazda.
► Najmniej ikry zaś składają gatunki opiekujące się ikrą i narybkiem, ale są wyjątkowo troskliwymi rodzicami. Należą do nich liczne gatunki ryb z rodziny pielęgnicowatych tak popularne w naszych akwariach.
► Natomiast jedne z najciekawszych w sposobie rozmnażania są gatunki pyszczaków z jeziora Malawi i Tanganika, należące do tej samej rodziny pielęgnicowatych, które po odbyciu zalotów składają ikrę w uprzednio wykopanym dołku w piasku lub żwirze a potem samica wsysa delikatnie jajeczka do pyska wraz unoszącym się wokół jaj mleczkiem samca. U niektórych gatunków zapłodnienie jaj następuje dopiero w pysku samicy. Ilość jajeczek jest zróżnicowana, zależna od poszczególnych gatunków od kilku do kilkudziesięciu sztuk. W pysku samicy odbywa się wylęg larw a młode w pełni rozwinięte rybki wypuszczane są przez samicę, która jeszcze przez jakiś czas opiekuje się narybkiem, a jej pysk jest nadal schronieniem dla małych rybek.
► Jedną z ciekawszych form rozmnażania i opieki nad potomstwem jest paletka z Ameryki Południowej, która od złożenia ikry aż do wylęgu utrzymuje jaja w niezwykłej czystości wachlując płetwami a po kilku dniach skóra obojga rodziców wytwarza specjalną wydzielinę, stanowiącą pokarm dla larw paletek. Młode trzymają się blisko i podjadają do czasu aż zaczną swobodnie pływać.
► Natomiast u gatunków jajożyworodnych dochodzi do zapłodnienia wewnętrznego a rozwój jaja odbywa w organizmie samicy. Młode wylęgają się w momencie wydalania jaj przez matkę np. gatunki piękniczkowate do których należą drobne rybki z Ameryki Środkowej i Południowej np.drobniczki, gupiki, molinezje, platki, mieczyki oraz wiele gatunków rekinów i płaszczek.
► U gatunków typowo żyworodnych również występuje zapłodnienie wewnętrzne, ale istnieje u nich ponadto coś w rodzaju łożyska jak u ssaków, np. u niektórych rekinów. Oprócz samego rozmnażania fascynujący jest również fakt iż ciało wielu gatunków ryb przed tarłem podczas zalotów oraz w czasie tarła ulega znacznym zmianom, przeobrażeniom, przybierając szatę godową. Mogą to być zmiany kształtów ciała albo tak widowiskowe zmiany ubarwienia. Jak widać cały proces rozmnażania to widowiskowy oraz kolorowy świat zalotów i gry wstępnej, to ciekawe i niesamowite sposoby składania ikry oraz niezwykła troskliwość rodziców podwodnego świata.
© Lady BonaFide
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz